“The trouble is, you think you have time” – Jake Kornfield.
De quote op Instagram van mijn nichtje. En helaas deze zomer ben ik daar goed van doordrongen. Afscheid nemen doet zeer, heel zeer en zeker als het lot beslist dat iemand zomaar uit het niets overlijdt. Ook iemand, net als jij en ik, met herinneringen aan gisteren, plannen voor vanavond, voor morgen of dit jaar en ooit……maar het werd uit het niets nooit. Rest de stilte…..
Het gebeurde me deze zomer twee keer. Eerst mijn stoere lieve zwager, de vader van bovenstaand nichtje. En deze week had ik de begrafenis van Annek Tol, een dierbare collega uit het HSP veld. En ook haar dochter zei dat niets, maar dan ook niets in haar rekening hield met het feit dat haar moeder er zomaar niet meer kon zijn. Want ook zij, ging er net als wij vanuit dat haar moeder minstens 80 werd. Het lot besliste anders.
Begrafenissen, HSP & verdriet
Ik ervaar bij begrafenissen zo’n intens verdriet, zoveel pijn. Pijn in de woorden die uitgesproken worden en pijn in de onuitgesproken woorden in lichaamshouding. Maar ook de emotionele energie van de sprekers. Mijn gedachten, mijn beelden, mijn herinneringen bij andermans woorden. En dan de muziek. De muziek die in de klanken en melodie de juiste snaren bij mij, maar ook bij anderen weet te raken. Ik hoor het gezang dat wel woorden weet te geven in metaforen en symbolieken. Ik voel de klanken van de muziek die de emotie vol kunnen uitdragen, die een ieder op dat moment begrijpt en doorvoelt. Klanken die door mijn lichaam stromen en via mijn innerlijke beelden en tranen weer een uitgang vinden. Ik zie de mensen om me heen, de een stoïcijns voor zich uitstarend, anderen die met dezelfde verdrietige ogen een weg naar mij vinden, een arm, een gebaar, een knuffel, een blik. Ik ervaar de opbouwende energie van definitief afscheid nemen van de persoon in het aardse leven. Het is heftig en laten we eerlijk zijn, alledaagse realiteit. Iedere dag sterven mensen die ook dachten dat ze nog tijd hadden. En iedere dag zitten er mensen bij het afscheid die net als ik dachten dat de tijd nog niet om was.
Uiteraard heb ik mijn eigen verdriet, maar de rauwe pijn, de wanhoop, de eenzaamheid, het intense verdriet van de ander overspoelt mij op deze momenten ook ten volle. En dat is ok, inmiddels wel. Ook dat hoort bij HSP. HSP-ers huilen niet continue, maar als er verdriet is, is dat intens. Wat mij betreft een combi van mijn eigen herinneringen, gemis en emoties. Maar ook die van de werking van mijn spiegelneuronen die het verdriet van een ander keurig als een postbode overbrengen in mijn zenuwstelsel. En als laatste pik ik de energie op van de ontladende, maar ook vastzittende emotie-energie van andere mensen in de ruimte.
Vroeger vocht ik tegen de tranen
Inmiddels vecht ik niet meer tegen verdriet dat er is, ik vecht niet meer tegen dat wat binnen komt. Ik laat het stromen. Dat was vroeger wel anders. Ik ging ten strijde in mijzelf om maar te voorkomen dat ik ging huilen. Ik wilde niet de jankerd zijn, niet dat zielige meisje zijn en al helemaal niet mijn binnenkant tonen of ontploffen in een hysterische huilbui van te lang ingehouden tranen. Het mislukte eigenlijk altijd. Nu zeg ik: “Water hoort te stromen!”. Als een kabbelend beekje dat in het vroege voorjaar ontspringt, of een woest bulderende rivier die al springend, duikelend en klotsend de helling af stroomt. Het mag er zijn. Het is nodig, want anders stroomt de boel vroeg of laat over of erger nog, dan bevriest het. Water hoort te stromen om de stress en het verdriet te ontladen. Vechten of je er tegen verzetten geeft heel veel spanning in het lichaam, je schakelt al het gevoel uit en je hele energieysysteem raakt geblokkeerd. Zo erg dat je ook de fijne dingen niet meer voelt en alleen nog maar denkt.
De goeroe’s, de ervaringsdeskundigen en de coaches: ga voor het NU
Menig goeroe verkondigt dit. Menig mens dat het leven volledig heeft doorleefd, jong of oud, zegt het. Leef NU, denk in het NU, ervaar het NU ten volle met je zintuigen, dreaming, thinking, doing. Gooi je stress over boord. Leef zoals je bent, maak keuzes die er echt toe doen. En ook coaches zoals ik of zelfhulpboeken weten het fijntjes uit te leggen: bepaal wat JIJ belangrijk vindt in het leven, de essentie waar je voor wilt gaan, luister en handel ernaar. En waarom is dit dan toch zo lastig voor mij, en velen met mij? Waarom is niet alles zo makkelijk maakbaar? We zijn in deze wereld geneigd steeds vooruit te kijken, plannen te maken. Terug te blikken vol negatieve zelfreflectie van ‘had-ik-maar’. Of voornemens te maken: dit ga ik beter, mooier, liever, doelmatiger of efficiënter doen. Zoveel mensen stellen moeilijke keuzes uit, blijven loyaal aan de verkeerde werkgever, vriend of vriendin. Ze maken geen keuzes ten kostte van zichzelf. Het lijkt wel een wereld vol met een soort zelfkastijding, veroorzaakt doordat we angst, frustratie schuld & schaamtegevoelens willen vermijden. Morgen…ja morgen dan ga ik dat doen, morgen start ik met mijn voornemens. Die plannen voor volgend jaar? Die start ik morgen. Genieten? Ja dat ga ik doen als ik met vakantie ga of als het weekend is. Eerst nog even…
Maar wat nu als er helemaal geen morgen is, want “the trouble is we think we have time……”.
De cliches van het leven
Ook ik. Ik denk dat ik zeeën van tijd heb met iedereen, mijn plannen zijn eeuwig maakbaar en confrontaties met mezelf ga ik stiekem ook zo lang mogelijk uit de weg totdat ik overstroom en dan alsnog gewoon spring. En dan moet ik achteraf altijd bekennen: waar heb ik me druk over gemaakt!
En nu? Nu is het anders. Voor hoe lang? Geen idee, maar op dit moment weet ik voor mezelf weer wat belangrijk is. En dat zijn de kleine, simpele dingen, de clichés over samen zijn, met mijn man, mijn kinderen, familie en vrienden, genieten van de kleine dingen. Geen grootse wijsheden…. En dan maar clichés, ik ben er op dit moment dol op. Ze geven me rust en berusting. En de tijd? Ik hoor hem tikken, ben me bewust, maar wil niet leven alsof het mijn laatste dag is. Het is goed zoals het NU is en ik geef me er aan over. Dat vind ik al heel wat. En tussendoor pink ik mijn tranen weg en maak ik me alweer druk over zoekgeraakte papieren in mijn persoonlijke chaos. Zucht…life goes on. Hoe bizar het ook is.
Saskia Klaaysen
augustus 2018
