hsptraining.nl

Online trainingen over hooggevoeligheid

Ben jij slaaf van jouw brein op papier? Doe de To-do in de ban.

door

To do lijst HSP stressDe stress van de TO-do lijst voor een HSP

Kwaliteiten HSP

Het is op de hersenscans bewezen, HSPers werken zeer consciëntieus, met andere woorden zeer nauwgezet. Ze hebben veel oog voor details. Alle informatie die voor handen is, combineren ze met informatie die ze opdiepen uit de herinneringen en informatie die ze ter plekke bedenken met het oog op de toekomst. Visies, plannen, uitgewerkte voorstellen en creatieve ideeën rollen het hoogsensitieve brein uit. Want het HSP-brein overziet de risico’s en de mogelijkheden vanuit een diepgaande informatieverwerking. Daarnaast hebben veel hoogsensitieven zichzelf een strategie aan geleerd om het werk goed te willen doen. Want ooit hebben ze geleerd dat dit complimenten uit de omgeving oplevert, en daar is het HSP brein gevoelig voor.

Een prachtige combinatie om goede prestaties neer te zetten en veel succes te hebben als werknemer, leidinggevende of ondernemer. Maar ook in het privé leven als vriend, vriendin, partner, vader, moeder of zoon of dochter. Op jou kan je bouwen.

Valkuilen

Maar To-do lijsten hebben ook valkuilen. Vanuit onze prestatiemaatschappij, de wens om steeds efficiënter, effectiever en resultaatgerichter te werken, worden de actielijsten in grote mate geadviseerd. Het zou ‘rust in het hoofd brengen’. Maar als ik naar mezelf en veel cliënten kijk, verergert  het juist de stress!

 

Het kan nog wel eens leiden tot een To do lijst die maar uitdijt. Van grote activiteiten tot kleine activiteiten, details en reminders. En voordat je het weet, leef je van het ene lijstje naar het andere lijstje en is de volgende in je hoofd in de maak. Rust en ontspanning raken het ondergeschoven kindje. Voordat je het weet is het een soort verdienmodel: bij 2 taken mag je een uur niksen, bij afronding van de lijst heb je een dag rust. Behalve als er al een nieuwe lijst ligt….Op het moment dat je bang bent om niet te voldoen aan de verwachtingen, of je ervaart schuld of schaamte over je eigen werk, kan dit zelfs tot perfectionisme leiden. Een 9 of 10 voldoet niet aan je eigen norm, want er is altijd nog wel iets dat beter kan. Rust en ontspanning komt niet meer in je op.

Waarom geeft TO-do toch zoveel stress?

  • Terwijl we nadenken over de te nemen acties, ‘denkt’ je brein dat het al gaande is.En ‘zie’ je complete beelden hoe dit moet gebeuren, wat je niet moet vergeten, wie je nog moet inlichten, hoeveel werk het is, waarom het belangrijk is, dat je het zelf het beste kunt, dat je niets kan uitbesteden en allerlei andere rampscenario’s die je graag wilt voorkomen. Tussentijds denk je ook nog aan goede opmerkingen van collega’s die je mee wilt nemen in je uitwerkingen…. Je beleeft de taak vast in je hoofd. Je brein weet immers niet dat je het bedenkt en nog niet real-time meemaakt. Maar ondertussen voel je de achtbaan aan emoties voorbij komen die horen bij iedere gedachte: van enthousiasme, tot zorgen, tot angst, frustratie, blijheid, het gaat maar door. Je leeft een heel leven in je hoofd.

Ga sneller over tot actie, in plaats van de actie te bedenken!

 

  • Als je al die acties op een rij ziet, koppel je er automatisch de denkbeeldig benodigde tijd aan.
    Gebaseerd op je eerdere ervaringen en inschatting van toekomstige gebeurtenissen. Je lijkt al snel een eeuwigheid tijd te kort te komen.  Feitelijk krijg je pas een goed gevoel hoe lang de taak duurt als je start. Soms ben je verrast hoe snel de taak gefikst is en soms duurt het veel langer, omdat er onverwachte dingen gebeuren. Maar in ons brein ervaren we voordat we zijn begonnen al snel een tikkende klok die te snel gaat, omdat we niet gefocust zijn op het afronden van 1 taak, maar met onze gedachten zijn bij wat er ‘ook nog meer moet gebeuren’. We raken alert, ons lichaam wordt in opperste paraatheid gebracht voor de actie en we raken gehaast, waardoor de concentratie en prestatievermogen op langere termijn vaak achteruit gaat.

Maak een kwadrant met belangrijk-onbelangrijk, urgent-niet urgent. Begin met de belangrijke, urgente zaken. Wees je bewust wanneer en waarom je leeft vanuit een actielijst. Moet jij van alles van jezelf? Leven vanuit je behoefte in het moment is in ieder geval in je privé- leven een stuk relaxter.

 

  • Je hebt belemmerende gedachten en patronen.Veel Hoogsensitieven zijn dol op het anderen helpen, maar zelf geholpen worden is regelmatig een no-go area. Vaak steekt hier een rejection-sensitivity achter: het schuldgevoel om de ander te ‘belasten’, de angst om te falen en de schaamte dat je iets niet weet.

Erken je schuld, schaamte, frustratie en angstgevoelens of beter gezegd: word vriendjes met ze. Deze gevoelens horen erbij. Op deze manier kom je uit de gedachte-emotie-loop en durf je hulp te vragen. Het valt echt wel mee, mensen zijn niet zoveel bezig met jou dan jij met hen.

 

  • Het “hier en nu beleven” raak je kwijt.Lijstjes wekken het in de toekomst leven op. Je bent met je aandacht steeds bij straks, morgen, volgende week, volgend kwartaal en volgend jaar. Hierdoor verlies je het lichaamsbewustzijn en lukt het je niet om in het huidige moment te ontspannen en te genieten van wat er op dat moment gebeurt.

Leer mindfullness of zelfcompassie of zet af en toe je fuck-the-world pet op en gun jezelf rust en/of ontspanning. Jouw brein levert continue topsport. Dat kan je alleen volhouden met voldoende rust, broed en fladdertijd en voldoende beweging

 

  • De druk van de omgeving.
    Laten we niet vergeten dat onze omgeving, onze maatschappij, onze werkgever een heel stuk meer van ons verwacht dan 50 jaar geleden. HSPers kunnen sneller overprikkeld raken door: de hoeveelheid informatie die we op een dag verstouwen, de hoeveelheid verschillende taken, de tijdsdruk die extern wordt bepaald, steeds meer met minder mensen en middelen en de combinatie werk en privé. Als een HSP overprikkeld is, kan een liggend To-do lijstje net de druppel zijn.

Wees je bewust wat jouw verantwoordelijk is, welke van de ander en wat de verantwoordelijkheid en dus het probleem van de werkgever is. Breng dit ter sprake.

 

  • Ben je prikkelzoekend of hoogintelligent sensitief persoon?
    Te veel moeten is dodelijk voor je enthousiasme, je bent al snel een kei in het verzinnen van heel veel uitvluchten en ‘belangrijkere dingen doen (lees: nieuwe dingen)’. Dan krijg je stress van de taken die blijven liggen. Niet alles hoeft leuk te zijn, maar als jouw lijst te veel bestaat uit moeten en saaie klussen, wees dan eerlijk naar je zelf.

Stop struisvogelpolitiek. Waar ligt jouw behoefte? Wat geeft blijheid, voldoening en zingeving?

 

  • Ben je een rustzoekend sensitief persoon?
    Te veel moeten geeft heel veel stress en overprikkeling. Kijk naar de hoeveelheid die op jouw bordje ligt.

Kijk wat er geschrapt, uitgesteld of uitbesteed kan worden.

 

Tot slot mijn belangrijkste advies

Stop met uitgebreide actielijstjes, schrijf alleen het allerbelangrijkste op en alleen maar in hectische tijden.Maak eventueel mindmaps, zodat je goed overzicht houdt van de hoofdlijnen en details. En doe de rest op gevoel. Gun jezelf ruimte en wordt geen slaaf van jouw brein op papier. Je verdient het eerder om rust te nemen dan jouw actielijst toe staat. Actie nummer 1: Neem tijdig rust en/of ontspanning, luister naar je lichaam in plaats van naar je hoofd. Veel plezier!

 

Saskia Klaaysen, Juni 2018

Misschien ben je ook geïnteresseerd in de gratis minicursus JOUW HSP 4-daagse

Of wil jij meer?

Kijk dan bij mijn complete online HSP training “In 7 stappen Omgaan met JOUW hooggevoeligheid”

Of gaat jouw voorkeur uit naar live HSP trainingen?

HSP training agenda 2018

HSP burn-out? Of toch bore-out?

door

hsp bore out burn outHSP & Burn-out? Of toch bore-out?

 

Esther Bergsma kwam vorig jaar met alarmerende cijfers over het burn-out percentage van Hoogsensitieve personen. Die ligt volgens haar op maar liefst 57%. Dus meer dan de helft van de HSP heeft wel eens een burn-out meegemaakt en heeft dus last gehad van chronische stress. Landelijk ligt dat gemiddelde volgens haar op 14%. De oorzaken zijn volgens Esther Bergsma vooral: een slechte sfeer (54%), betekenisloos werk (41%) en gebrek aan autonomie (27%)

 

Misverstand

Helaas zie ik in mijn praktijk nog wel eens het grote misverstand dat chronische stress komt door overprikkeling en een burn-out tot gevolg heeft. Helaas ontstaat chronische stress bij hoogsensitieve personen ook door chronische onderprikkeling. Dit gebeurt vaak bij prikkelzoekende (HSS), hoogintelligente of extraverte HSP. De stress gerelateerde symptomen zijn hetzelfde, namelijk zeer vermoeid tot uitgeput zijn, emotioneel, veel piekeren, fysieke vage klachten, etcetera. Er wordt dus al snel burn-out als diagnose gesteld, waarbij het advies geldt: rust nemen door het aantal prikkels te verminderen. Bijvoorbeeld minder of tijdelijk niet werken of taken doen met minder verantwoordelijkheid.

Helaas is dat niet altijd de juiste aanpak. Bij een Masterclass van Frouke Vermeulen, specialist in Bore-Out werd mij nog duidelijker waar dit aan ligt. Namelijk de verhouding van de kwaliteit en intensiteit van de prikkels. De meeste mensen zijn geneigd alleen maar te kijken naar het aantal stressvolle activiteiten en niet naar de kwaliteit van de activiteiten.

 

Prikkelkwaliteit versus Prikkelintensiteit

Voor een optimale energiebalans hebben we twee ingrediënten nodig: voldoende prikkels voor voldoende prikkelintensiteit. Te veel is niet goed, want dan raak je overprikkeld en te weinig ook niet want dan dreigt het gevaar van onderprikkeling. De optimale hoeveelheid is per persoon verschillend. Daar is helaas geen recept voor.
Daarnaast is de prikkelkwaliteit belangrijk: dat je activiteiten en bezigheden hebt waar je blij van wordt. Denk bijvoorbeeld aan werk, hobby’s of andere activiteiten met voldoende zingeving en voldoening. Als je iets heel leuk vindt om te doen, dan geeft dat energie. Tenzij het veel te veel is, dan kan het alsnog energie kosten. Maar op het moment dat je geen voldoening of zingeving ervaart dan ontstaat onderprikkeling. Ook dit kost energie en geeft stress.

Twee type Bore-Out

Op het moment dat er onvoldoende kwaliteit voor jou zit in de activiteiten die je onderneemt en dit te lang duurt, dreigt een bore-out in plaats van een burn out. Dat betekent dat je het niet leuk vindt wat je doet, je ontleent er geen zingeving aan en het biedt geen blijdschap of voldoening. Hieronder vallen dus bijvoorbeeld veel routinematige handelingen, strakke tijdschema’s, weinig autonomie, weinig interactie met anderen, weinig intellectuele of creatieve uitdaging.

 

Er kunnen 2 type bore-outs ontstaan na een langdurige periode van chronische onderprikkeling:

  1. Kwantitatieve bore out: je hebt te weinig te doen en dat wat je moet doen vindt je geen bal aan. Dus hier zit je regelmatig wat te staren of je doet alsof je genoeg te doen hebt, omdat je jezelf schaamt. Je wordt lamlendig, sloom, de tijd duurt eindeloos en je gaat gestresst naar huis. In de beginfase van deze onderprikkeling probeer je thuis te compenseren door je vrije tijd te vullen met leuke dingen. Maar daar heb je op den duur geen energie meer voor.
  2. Kwalitatieve bore out: je hebt heel veel te doen, maar dat wat je moet doen vindt je niet leuk. Hier ben je dus heel druk, maar je voelt je opgejaagd, het is je te veel, je ontleent geen enkel plezier aan dat wat je moet of hoort te doen. Het is alleen maar ‘moeten’. Je kan je ei niet kwijt, je kan niet het beste uit jezelf halen en droomt van hele andere activiteiten en zaken. Je probeert heel lang aan de verwachtingen te voldoen of je verantwoordelijkheden te nemen. Misschien omdat je er wel goed in bent en de omgeving zo tevreden over je is. Maar het put je alleen maar uit.

 

De laatste bore-out wordt vaak verward met een burn-out, omdat de prikkelintensiteit net als bij een burn-out heel hoog is. Rust nemen (de prikkelintensiteit af laten nemen) kan tijdelijk helpen, maar als de kwaliteit van de activiteiten niet omhoog gaat en je gaat niet doen wat voor jou zinnig is of waar je voldoening uit haalt, schiet je door naar de kwantitatieve bore out. Namelijk te weinig te doen en te weinig uitdaging en voldoening. Dan neemt de stress weer toe in plaats van dat het herstel voortzet.

Twee van de drie oorzaken die Esther Bergsma noemt zijn kwalitatieve prikkels, namelijk betekenisloos werk en autonomie. Dus ben je een prikkelzoekende, of hoogintelligente of extraverte HSP… overweeg kritisch of je niet meer een bore-out hebt in plaats van een burn-out. De aanpak van een bore-out is namelijk anders: rust en geleidelijk de kwalitatieve prikkels toe laten nemen.

 

Saskia Klaaysen, april 2018.

Misschien ben je ook geïnteresseerd in de gratis minicursus JOUW HSP 4-daagse

Gratis minicursus JOUW hooggevoeligheid 4-daagse

Of wil jij meer?

Kijk dan bij mijn complete online HSP training “In 7 stappen Omgaan met JOUW hooggevoeligheid”

Of gaat jouw voorkeur uit naar live HSP trainingen?

HSP training agenda 2018

 

.