HSP en werk Archieven - hsptraining.nl

De hang naar nieuwe ervaringen en vernieuwing door de hoogsensitieve High Sensation Seeker

31 oktober, 2018 door Saskia

Veel prikkelzoekende HSP-ers, hoogsensitieve High Sensation Seekers, zijn op zoek naar nieuwe ervaringen, mensen, activiteiten en veranderen graag van omgeving. Dit valt binnen het tweede kenmerk van Sensation Seeking zoals Marvin Zuckerman heeft onderzocht. Hij zegt:

“ Sensation Seeking is het zoeken naar gevarieerde, nieuwe, complexe en intense sensaties en ervaringen en de bereidheid om fysieke, sociale, juridische en financiële risico’s te nemen omwille van een dergelijke ervaring. De gevoelservaring is dus leidend en niet het nemen van de risico’s.

De 4 kenmerken van High Sensation Seeking

HSS heeft als eigenschap 4 kenmerken waarvan er 1 of meer in meer of mindere mate voorkomt:

het zoeken naar de kick & avontuur
het opdoen van nieuwe ervaringen en realiseren van vernieuwing
ontremming
neiging tot snel vervelen

In mijn vorige blog ben ik in gegaan op het zoeken naar kick & avontuur door de sensitieve High Sensation Seeker. Slechts 20% blijkt deze eigenschap te vertonen. Deze blog gaat in op het tweede kenmerk. In mijn praktijk zie ik dat dit de meest voorkomende kenmerk is bij de hoogsensitieve High Sensation Seekers.

Hang naar nieuwe ervaringen en realiseren van vernieuwing

Bij dit kenmerk ga je voor de nieuwe ervaringen omwille van de ervaring zelf. De ervaring hoeft niet perse een risico in zich te hebben. De nieuwe ervaringen voeden je geest en je zintuigen zoals muziek, kunst, reizen en mensen. Je ontdekt graag andere plekken waar je nooit bent geweest, je ontmoet graag onbekende mensen en doet regelmatig nieuwe activiteiten of projecten. Een sterke nieuwsgierigheid en interesse brengt je nieuwe ervaringen. Ook kan je divergerend denken. Dat houdt in associatief, creatief en intuïtief denken, zonder dat de uitkomst helder is. High Sensation Seekers zijn van nature dus heel creatief. Niet alleen in het realiseren van creatieve producten, maar het betekent ook creativiteit in denkpaden, het zien van nieuwe verbindingen, kansen en mogelijkheden die anderen niet zien.

Zoeken naar nieuwe ervaringen en vernieuwing gekoppeld aan Hoogsensitiviteit

Van nature is een hoogsensitief persoon creatief door de diepgaande informatieverwerking. Een HSP denkt dieper na over problemen, kansen en uitdagingen. Er wordt meer informatie met elkaar verbonden en weloverwogen diep doordacht. Ook wordt nagedacht over effecten & consequenties niet alleen voor zichzelf, maar ook voor de omgeving of het hele gezin, de familie, het team of het bedrijf. Gekoppeld aan High Sensation Seeking zal de hoogsensitieve HSS eerder iets gaan doen met de informatie. Hij of zij wordt sneller geprikkeld in nieuwsgierigheid en komt sneller in actie dan een HSP, ook al is de uitkomst nog niet helemaal helder. Een HSP houdt daar minder van en overziet graag eerst het eindresultaat om deze op te knippen in duidelijke subdoelen, alvorens te handelen. Een hoogsensitieve HSS volgt sneller zijn of haar nieuwsgierigheid, zeker als het iets betreft waar de interesse naar uit gaat. De hoogsensitieve HSS kan makkelijker anticiperen op ontwikkelingen op dat moment. Hij gaat erop uit om het ook daadwerkelijk te realiseren, blijft open voor de mogelijkheden, waar een introvertere HSP mogelijk nog iets terughoudender is of er niet van houdt om het voortouw te nemen.

Creativiteit, ondernemerschap en de multitalents van de hoogsensitieve HSS

De drive naar nieuwe mogelijkheden & vernieuwing kan vaak niet geheel vervuld worden in een baan in loondienst. Vaak zijn functies sterk afgebakend en zijn al snel knellend voor een hoogsensitieve High Sensation Seeker, omdat zij altijd buiten kaders denken. Als hoogsensitieve HSS kijk je met nieuwsgierigheid, openheid en innovatiedrive naar onderwerpen of problemen. Maar vooral in grotere organisaties begeef je jezelf dan vaak in het ‘vak of de functie’ van je collega of je bent ergens heel goed in geworden en de organisatie verwacht dat je dat DUS blijft doen. Maar op het moment dat een hoogsensitieve High Sensation Seeker het onderwerp eigen heeft gemaakt en in herhaling moet vallen, gaat de lol er snel van af. De hoogsensitieve High Sensation Seeker raakt dan geïnteresseerd in een aanpalend terrein of een verdieping op het onderwerp en wil verder of een andere afslag nemen. De hoogsensitieve HSS is vaak ook een multitalent. Weet van veel verschillende onderwerpen iets, houdt ervan om meerdere intelligenties in te zetten. Ze zijn daardoor minder vaak goed in 1 vakje van een ‘beroep’ te plaatsen. Dit zijn de mensen die graag hun eigen functie om zichzelf heen bouwen. Nog niet iedere organisatie is flexibel genoeg of kan deze behoefte aan autonomie, vernieuwing en scheppingskracht bieden. Regelmatig zie ik dat hoogsensitieve HSS-ers dan weloverwogen voor zichzelf beginnen. Omdat ondernemerschap een continue mogelijkheid biedt tot ontwikkeling en vernieuwing. Verveling en frustraties krijgen minder voedingsbodem. Want je mag je ‘bemoeien’ met zowel het product, de marketing als de communicatie en innovatie. Hoogsensitieve High Sensation Seekers zijn de vernieuwers van iedere organisatie, het zijn de ultieme verbinders en innovators. Wat ze nodig hebben is vrijheid, autonomie & ontwikkeling. Zodat hun vernieuwing- en scheppingskracht benut blijft. Als ze zich moeten verdiepen in details of herhalende uitvoering, verliezen ze vaak hun interesse en kan dit stress opleveren.

De uitdagingen van de hoogsensitieve High Sensation Seeker

Je continue enthousiasme, leergierigheid & nieuwsgierigheid vraagt wel om een alertheid om tijdig gas terug nemen om te herstellen van de ontstane overprikkeling door de bijbehorende diepgaande informatieverwerking in het brein en alle nieuwe (vaak leuke) prikkels van vernieuwing. Aan de andere kant als de vernieuwing uitblijft, ontstaat een diepe verveling en stress van onderprikkeling. De continue dynamiek van het omgaan met onder- & overprikkeling is de grootste uitdaging van veel hoogsensitieve HSS.

Een andere uitdaging is het durven vernieuwen, het anders durven te doen dan de meeste mensen. Laat je angst niet leidend zijn: de angst om mogelijk niet te voldoen aan de verwachtingen of angst voor alle risico’s. Geef jezelf erkenning dat tijdig switchen in je werk geen jobhoppen is, maar dat het doorontwikkelen is als de mogelijkheden tot nieuwe projecten, andere mensen, nieuwe omgevingen of interessegebieden uitblijven. Want de feedback van de omgeving is vaak niet mals: ‘maak nu eens iets af’, ‘wat ga je nu weer doen’, ‘jij wilt ook altijd wat anders’, ‘maak nu eens keuzes, breng focus aan’. Juist in het laatste aspect ligt de sleutel: waarom kiezen? Kiezen voor diversiteit & afwisseling is ook een keuze!

Wil jij ook dat er meer informatie beschikbaar komt over HSP & HSS en de verschillen daarin?

Doe dan mee met ons onderzoek. Het invullen kost een half uur en je kunt een coachconsult of een online training winnen. Ook is het mogelijk om na afloop een persoonlijk HSP/HSS profiel op te vragen voor 25 euro. Zo financieren wij ons onderzoek. We hebben vooral nog veel hoogsensitieve mannen nodig!

Wil je meer weten over HSP & HSS? Check ons nieuwe trainingsprogramma in 2019

De hang naar zekerheid als gevangenis voor het potentieel van een hoogsensitief persoon

5 september, 2018 door Saskia

“Ik voel dat ik meer met mijn handen en hart wil doen, maar ik blijf hangen in de baan waar ik alleen met mijn hoofd werk”, “Ik wil dit contract niet tekenen, mijn adviseurs raden het ook af en toch heb ik het maar gedaan”, “Alles in mijn lijf schreeuwt STOP ermee, maar ik durf geen ander werk te zoeken, ik heb het toch best goed?” “Ik kan het mijn gezin niet aan doen om voor mezelf te beginnen, dus ik blijf in een baan die me leegzuigt”, “Ik word letterlijk ziek van de giftige werksfeer in mijn werkomgeving, maar weet niet wat ik anders kan doen dan negeren en doorgaan”

Herkenbaar?

Vastgelopen hoogsensitieve werknemers bevinden zich vaak in bovenstaande situaties. Wil je goed omgaan met je hoogsensitieve aard, dan hoort daar een gezonde levenstijl bij. Waaronder een functie, werkzaamheden en een werkomgeving die goed bij je passen. Het leuke is dat een hoogsensitief persoon van nature heel goed ziet, weet en ervaart wat een fijne baan en omgeving is. Bij het eerste kennismakingsgesprek is dat vaak al duidelijk.

Als je als hoogsensitief persoon vastloopt in het werk, dan kom je vroeg of laat voor belangrijke keuzes in je werk en carrière te staan. Regelmatig tref ik HSP die het veel te ver hebben laten komen en in een burn-out of bore-out zijn geraakt. Ze gaan onderuit van een verziekte werksfeer, of chronische stress van de overprikkeling of onderprikkeling. Weer anderen zijn al herstellende.

Dilemma bij HSP: Zekerheid of Gezondheid/welzijn?

Bij allen duikt in de coaching vervolgens een onvermijdelijk groot dilemma op: je ziet in dat de huidige situatie ongezond is, maar de veranderingen die op stapel staan, zijn te eng. Veel HSP zijn in deze situaties vermijdend van aard. Meer dan een niet hoogsensitief persoon.
Zeg jij ook altijd ‘niet te weten’ wat je wil? Het bijzondere is dat als je echt eerlijk naar jezelf en anderen bent, je echt wel weet wat je zou willen. Maar je hebt bij voorbaat die keuze geparkeerd of afgewezen. Het verlangen naar dat eigen bedrijf, die andere functie, die loopbaanswich wordt niet daadwerkelijk overwogen. De oorzaak is vaak de hang naar zekerheid, loyaliteit en veiligheid, terwijl je lichaam totaal andere signalen geeft. Waarschijnlijk ben je ook een kei in het vermijden van het ongemakkelijke, spannende gevoel dat hoort bij nieuwe dingen leren, keuzes maken, uitspreken waar je werkelijke behoeftes en verlangens liggen en van ‘iets anders’ gaan doen. En als je keuzes bij voorbaat vermijdt, kun je natuurlijk ook nooit oplossingsgericht de stappen bepalen om daar daadwerkelijk te komen. Zo wordt je een gevangene van je eigen streven naar zekerheid.

Hoe komt dat toch en wat heb je te doen?

Wetenschappelijk is bewezen dat het ‘controle pauze systeem (BIS)’ in het brein van een hoogsensitief persoon actiever is. Daarnaast verwerk je jouw gedachtes & scenario’s in je hoofd op een diepgaandere manier. Dit houdt in dat je eerst de risico’s gaat afwegen, mogelijke scenario’s doorloopt en het voor jou meest veilige gedrag in die situatie gaat vertonen.Dit kan soms doorslaan, omdat het brein meer gericht is op negatieve scenario’s dan op alle positieve opties, oplossingen en mogelijkheden. Uiteraard spelen eerdere ervaringen in het leven een rol.

Leer ook te focussen op positieve scenario’s en uitkomsten. Wat gaat het je ten positieve opleveren? En echt er zijn niet alleen gevaren en beren op de weg. Voel de opluchting, blijheid, enthousiasme bij de positieve scenario’s!

Een doorgeslagen strategie om te dealen met je eigen rejection sensitivity. Bijvoorbeeld bij de gedachte dat je waarschijnlijk niet direct kunt voldoen aan de verwachtingen, door de mand gaat vallen, faalangstig gedrag vertoont en je eerst meer kennis en ervaring nodig hebt om het heel goed te kunnen zodat de ander je accepteert.

Leer te dealen met angst van het niet weten, schuld- & schaamte gevoelens. Wordt vriendjes met angst. Je kan ook samen met de angst in beweging komen.

De angst voor het onbekende is groter dan de prijs die je betaalt voor je zekerheid. De stress, de frustratie, lichamelijke ongemakken, uitputting en de emoties als gevolg van het vermijden van je keuze, neem je voor lief.

Bepaal wanneer het voor jou genoeg is. De draagkracht is niet oneindig. Realiseer de gevolgen van jouw gedrag. Is dit het waard voor jou en de mensen die je lief hebt? Gun jezelf tijd om te wennen aan het onbekende.

Een misplaatst verantwoordelijkheids- & loyaliteitsgevoel voor het gezin, terwijl het feitelijk wel meevalt. Bijvoorbeeld omdat je partner ook voldoende verdient. Deze gezinsargumenten kunnen ook een handige bliksemafleider zijn, om je niet bezig te hoeven houden met je eigen ongemak & angst. Je kan je achter het belang voor je gezin verschuilen.

Stel jezelf eens op de eerste plaats en bedenk dan wat je gezin voor baat en belang heeft bij jouw keuze. Ga samen oplossingsgericht aan de slag bij eventuele bezwaren. Je mag de ander ook om hulp vragen.

Je identiteit ben je ongemerkt gaan ontlenen aan je functie, het bedrijf of je werkzaamheden. Je hebt het gevoel dat je status, zingeving en bestaansrecht af hangt van je huidige positie.

Neem tijd voor het loslaten en de bijbehorende rouw & verdriet en kijk welke missie & werkzaamheden je terug wilt vinden in een nieuwe positie en omgeving. Je bent meer dan je functie.

Positiviteit heb je als HSP nodig

Het is helaas nog nooit zo geweest dat verandering ‘vanzelf’ gaat en als je blijft doen, wat je altijd deed, dan krijg je ook continue wat je altijd al kreeg. Je raakt in een negatieve spiraal. Maar soms is dat ook wat er nodig is om zelf een besef te krijgen van je destructieve manier van omgaan met veranderingen. Ik zeg wel eens: de shit is nog niet erg genoeg om er iets aan te willen doen. Wat ook kan is dat je na je herstel van je burn-out er achter komt dat er NIETS is veranderd op het werk. Je voelt dan opeens een intrinsieke motivatie “ maar ik wil niet NOG EEN KEER een burn-out!”. Dan is de keuze opeens heel makkelijk .

Je brein heeft positieve leerervaringen nodig. Sterker nog. Het HSP-brein functioneert exponentieel beter in een positieve omgeving met een positieve en oplossingsgerichte aanpak. Dit is wetenschappelijk aangetoond. Jouw potentieel komt dan tot zijn recht. Pas na je keuze om hiervoor te gaan, merk je effect. Jammer genoeg niet eerder. Deze week kreeg ik een email van een cliënte hierover. En dat is wat ik iedere HSP gun!

“Het gaat goed met mij. Ik ben nog steeds blij met mijn nieuwe werkomgeving. Een omgeving waar ik veel beter tot mijn recht kom. Het is ook fijn om ergens weer nieuw te beginnen. Grappig he, dat ik dat nu zo kan zeggen. En dat terwijl ik het loslaten van mijn oude werkgever, waar ik toch tien jaar heb gewerkt, zo moeilijk vond!”

Kiezen voor de onzekerheid en angst die hoort bij verandering, is wat mij betreft kiezen voor je potentieel. Dat is kiezen voor leren, ervaren en groeien. Alleen op die manier krijg je een levensstijl die rekening houdt met jouw sensitieve aard.

Saskia Klaaysen, september 2018

Wil je meer?

Volg dan de gratis online minicursus JOUW HSP 4-daagse!

Of volg de complete online training of 3-daagse live training Omgaan met JOUW Hooggevoeligheid

Heb jij ook een hangend gaspedaal, HSS?

7 augustus, 2018 door Saskia

Regelmatig tref ik prikkelzoekende HSP-ers (High Sensationseekers/HSS) die gestrest zijn “ Ik doe te veel, ik wil te veel en ik kan niet tijdig stoppen, ik moet door”. Typerende uitspraken voor HSP-ers die graag op het gaspedaal staan. Ze geven geen erkenning aan hun hoogsensitieve bedrading. Het zenuwstelsel heeft wel degelijke tijd, lucht en ruimte nodig om te herstellen van alle indrukken en denkwerk. Ze blijven gas geven, zonder rekening te houden met de capaciteit van de motor en of er nog voldoende benzine in zit.

Het is het klassieke beeld van wat veel mensen van HSS-ers hebben. Dat zijn immers die razende roelanden die van de ene activiteit in de andere hoppen en niet tijdig stoppen. Maar dit klopt niet. Een HSS-er die lekker in zijn vel zit, heeft een groot zelfbewustzijn wanneer er actie en afwisseling nodig is. En neemt vervolgens rust en ontspanning, houdt rekening met zijn of haar sensitiviteit. Deze persoon gaat vrijwillig tijd nemen om te herstellen en geniet van de ontspanning en laat alle gedachtes lekker sudderen. Om vervolgens weer in actie te komen.

Ben jij zo’n hoogsensitieve Razende Roeland die nooit stopt?

Ga jij altijd maar door, door, door? En loop je jezelf voorbij? Mogelijk ben je chronisch overprikkeld op je werk of thuis. Maar mogelijk ben je eigenlijk onderprikkeld en blijf je zo actief om dit rotgevoel wat hieronder aan ten grondslag ligt te vermijden.

Hoe komt het dat jij niet de tijd neemt om te ontspannen?

1. Je hebt het druk op je werk, dus je hebt een grote prikkelintensiteit. Maar dat wat je doet, heb je eigenlijk geen plezier aan, geeft geen voldoening en geeft geen blijheid. Je vertoont kenmerken van een kwalitatieve bore-out. Op de momenten dat je vrij bent, relativeer je de frustratie van je werk weg en stort je op ‘leuke’ activiteiten en bezoekjes om je energieverlies te gaan compenseren en nog ergens energie op te doen. Of je stort je op kortdurende dopamineshots als eten, lekker op stap te gaan of shoppen. Dit werkt tijdelijk, maar op een gegeven moment geven die leuke activiteiten ook geen energie meer.

Tijd om de angel op je werk aan te gaan pakken! Want dan pak je pas goed je energielek aan. Zorg eerst voor een afname van de hoeveelheid prikkels en zoek dan meer kwalitatieve prikkels die jou blij maken.

2. Je hebt last van schuldgevoel en schaamte gevoelens over jouw overprikkeling. Dat jij rust en ontspanning nodig hebt om te ontspannen. Je vindt dat je geen ‘recht’ hebt op niets doen, je vindt jezelf ‘geen goede vader of moeder, partner of vriend(in)’, je hebt het idee dat je dan niet aan de verwachting voldoet en faalt, je wil ‘geen spelbreker of zeurpiet’ zijn. Dit zijn tekenen van rejection sensitivity, je bent bang om afgewezen te worden. Je probeert dit op te lossen met perfectionistisch gedrag, pleasen, recalcitrant doen of sterke controle neigingen.

Leer dealen met schuld & schaamte gevoelens, leer accepteren dat jij met je brein topsport doet en een grotere herstelbehoefte hebt. Want dan gun je jezelf rust & ontspanning.

3. Je hebt de overtuiging dat je als HSS-er vooral bezig moet blijven, dat je wel weer oplaadt met iets nieuws of iets anders. Dat klopt, maar op het moment dat de prikkelintensiteit te groot wordt, raak jij ook overprikkeld. Ook van nieuwe en leuke dingen moet je herstellen.

Kies dan liever voor een ontspannende activiteit als yoga, sporten, dansen, zingen, wandelen, creatieve activiteiten, meditatie, fietsen, lezen, netflixen, van je af kletsen…iets wat bij jou past. Of als het lukt, echt niets doen en wat voor je uit dromen.

4. Je MOET van alles. Vanwege je leven, je werk, de omgeving, je ouders, je gezondheid, etcetera…Te veel moeten is een teken dat het geen kwalitatieve prikkels voor jou zijn op dat moment. Mogelijk dat je je al te veel hebt aangepast aan de ander of de verwachtingen die jij denkt dat de ander heeft. Dit kost per definitie al energie.

Kloppen je aannames? Van wie moet het? Wat zou het effect zijn als je het een ander moment doet of lekker recalcitrant niet meer doet of uitbesteed, delegeert? Vaak is het een idee, een illusie die jij zelf in je hoofd hebt geprent. Waarom altijd naar je gedachtenloops en emoties luisteren in plaats van naar de behoefte van je lichaam? Kennelijk levert jou dat iets heel positiefs op. En als dat effect fijner is, dan de benodigde rust en ontspanning. Stop dan met alle weerstand, zuchten en steunen, doe de klus. En geniet van dat wat het jou oplevert en betaal de prjis met vermoeidheid.

5. Ben jij mogelijk te veel bezig met een eindplaatje in je hoofd? Houdt die prikkel jou continue aan de gang? Telt het eindresultaat, weet jij bergen werk te verzetten en wil jij dat NU, ACCUUT, VANDAAG? Kom jij tot rust als de prestatie is geleverd? Strong willed HSP hebben nog wel eens die neiging.

Vraag je even af of het proces ernaartoe ook leuk is. En kan het nog steeds leuk zijn als je dit proces vertraagd? Kan je dan ook meer genieten van al die tussentijdse prikkels van ontwikkelen, uitzoeken of overdenken? Hoe zou het zijn om tussendoor rustig de boel te laten bezinken? Mijn ouders zeiden altijd heel wijs: bezit van de zaak is het einde van het vermaak. En daar zit echt wel iets in! De snelheid van handelen beperkt ook de mate van genieten.

Saskia Klaaysen, juni 2018