Omgaan met hooggevoeligheid Archieven

De Hoogsensitieve man bestaat niet

4 november, 2018 door Saskia

De hoogsensitieve man bestaat niet! Uiteraard is dit kolder, maar je gaat het haast denken, want deze mannen maken zich niet zichtbaar onder deze noemer. De feiten zijn helder: 50% van de hoogsensitieven zijn man, 20% van de mannen is hoogsensitief. Dat is 1 op de 5…dus kijk maar even in de spiegel en om je heen. Tom Falkenstein schreef een goed nieuw boek over de HSP man en beschrijft wat de specifieke uitdagingen en dilemma’s voor de HSP man zijn.

Onderzoek naar de hoogsensitieve man, is HSP & HSS een taboe?

Slechts 60 mannen hebben tijd en ruimte en de noodzaak gezien om mee te doen met mijn grote onderzoek naar HSP & HSS en onderprikkeling. Terwijl er binnen een week meer dan 1000 respondenten zijn! Slechts 13% van de respondenten van het onderzoek van Esther Bergsma naar HSP & Werkstress was man. Ik ben in shock. Kennelijk voelt de man voelt zich niet aangesproken om mee te werken aan het verzamelen van data over hoogsensitiviteit. Of als je meedoet is er kennelijk ‘iets mis’. Want hoogsensitiviteit is kennelijk niets voor mannen en meewerken met onderzoek over sensitiviteit en verveling is toch meer iets voor vrouwen. Kunnen we constateren dat er nog steeds een taboe rust op dit onderwerp?

Wat speelt er bij de hoogsensitieve man?

Iets meer dan een derde van mijn cliënten zijn hoogsensitieve mannen. Ik hou van hoogsensitieve mannen. Mijn cliënten zijn mannen met ondernemingen, mannen die manager zijn, slimme mannen, vaak (hoogopgeleide) zelfbewuste mannen die innerlijk in conflict zijn geraakt of zich persoonlijk verder willen ontwikkelen. Ook zie ik veel HSS mannen die door razen, continue creatief en vernieuwend zijn, veel nadenken, zich goed inleven en snel vervelen. Ze komen tot de mooiste plannen en resultaten.

Vastgelopen HSP & HSS mannen lopen, net als HSP & HSS vrouwen, zichzelf voorbij. Ze maken zich kleiner, onzichtbaar, cijferen zichzelf weg en vergeten zelfzorg, hebben innerlijke conflicten met ratio en gevoel, nemen een ‘rol’ aan, maken niet de beweging die ze diep in hun hart willen maken. Sommigen verstoppen zich onder het vernis van dat stoere imago en zijn niet helemaal zichzelf. Anderen voelen zich afgesloten van gevoel of te emotioneel. Stoer zijn, zakelijkheid, rationeel kunnen vaak niet samen gaan met kwetsbaarheid. Kwetsbaarheid en gevoel zijn regelmatig verboden woorden. Het snijdt mij door de ziel. Geen mens is het zelfde, geen man is hetzelfde, waarom denken ‘wij’ zo hopeloos achterhaald in archetypes.

De HSP man hoopt dat hij niet hoogsensitief is

Ik kan rustig zeggen dat de meeste mannen zich schoorvoetend en met terughoudendheid over hoogsensitiviteit bij mij in de praktijk melden, en vaak zeggen ze:

“Ik denk dat ik HSP/HSS ben, maar ik hou niet van het woord. Maar als ik jouw blogs lees, dan herken ik zo veel”.

De schaamte na het uitspreken hangt vervolgens stil in de ruimte. Een groot deel kijkt mij vervolgens hoopvol aan en hopen stiekem, tegen beter weten in, dat ik tegen ze zeg dat ‘het wel mee valt en ze niet hoogsensitief zijn’. Kennelijk is het ‘label’ erg.

En 9 van de 10 keer zijn ze opgelucht als ik vertel dat HSP vooral over diepgaande informatieverwerking gaat. Dat het geen emotionele stoornis of ziekte is. Dat het iets is zoals blauwe of bruine ogen hebben. Dat het gaat over diep nadenken, de beste opties afwegen, nadenken over de context, de scenario’s en de gevolgen. Dat het gaat over dat je in sterke mate bewust bent van de sociale omgeving en daar heel goed en snel op kunt anticiperen. Dat de desbetreffende man daarom zo goed is in zijn adviesvak, de klant zo goed snapt, creatieve en technische oplossingen weet te verzinnen voor problemen, goed zijn targets haalt, een geweldige horecaman annex therapeut achter de bar is.

Eigenlijk zijn ze opgelucht dat mijn antwoord niet direct gaat over veel voelen en emoties. Die zijn er uiteraard wel. Hoogsensitieve mannen ervaren gevoelens net zo intens als vrouwen of hebben zich afgesloten voor gevoel en leven nog meer in het hoofd. Ze ploffen met regelmaat moe, geïrriteerd, down en uitgeblust op de bank.

Na ons eerste gesprek begint er een acceptatieproces. Dat begint bij veel uitleg en kennis delen en vooral met humor kijken wat er nu eigenlijk gebeurt. Ze leren goed naar zichzelf te luisteren, de onder- en overprikkeling voor te zijn. Maarja, dat klinkt al snel weer te zweverig in mannentaal.

Gevoel & mannen is een DING

Uiteraard begeef ik me op glad ijs. Ik ben immers een vrouw, ik heb makkelijk kletsen en gebruik mijn vrouwenbril. Ook in deze blog. Gevoel is bij vrouwen een normaal geaccepteerd verschijnsel. En ik heb zoveel hoogsensitieve mannen om me heen dat ik zelfs soms niet meer besef dat het een diepgeworteld niet geaccepteerd fenomeen is. Gevoel en mannen is in onze cultuur en maatschappij nog een DING. Er over praten al helemaal en het woord hoogsensitief in de mond nemen kan niet.

Ik ben oprecht blij dat ik steeds meer mannelijke collega’s zie opduiken en dat steeds meer mannen zich gaan verdiepen in zichzelf en het fenomeen hoogsensitiviteit.

Hoogsensitiviteit is kennelijk nog steeds iets voor vooral vrouwen. De vrouwenbladen staan er tegenwoordig vol van. Wanneer publiceert een mannenmagazine eens een artikel? Eigenlijk zeggen de mannen en de maatschappij onbewust en onbedoeld, hoogsensitiviteit bestaat, maar niet bij mij. Ik ben niet hoogsensitief, want dat heeft te maken met emoties, vrouwelijkheid, huilen, zwak zijn. In ieder geval heeft het niets te maken met het stoere manbeeld, het sterk zijn. En hoofdschuddend en in shock kan ik kijken naar wat onze maatschappij de man aan doet. Het manbeeld is te eenzijdig geworden en doet totaal geen recht aan hoe we als mens in elkaar zitten en hoe ons menselijke brein werkt. Het is echt niet zo dat op de plek van het zoogdierenbrein, het emotionele brein bij mannen een groot gat zit, een holte. Alhoewel er vrouwen zijn die dat dan weer wel denken. Maar dat is weer een heel ander onderwerp.

De helden

Ik ben dan ook dolblij dat ik een trend zie dat mannen naar buiten treden en het woord hoogsensitief of hooggevoelig in de mond durven te nemen. Daarbij het risico nemen dat vrienden en familie schamper gaan lachen of meewarig hoofdschuddend en verbaasd reageren. Maar dit zijn wel mijn helden. Zij breken de deur open van een diepgeworteld taboe. En diep in mijn hart hoop ik dat er nog honderden mannen zich geroepen gaan voelen om WEL mee te doen met het onderzoek, alleen zo maken we de feiten duidelijk. Ik voed twee hoogsensitieve jongens op met mijn man en ik hoop zo dat zij in hun toekomst trots kunnen zijn op alles wie ze zijn. Dat alles er mag zijn, dat zij er mogen zijn. Dat is de maatschappij van de toekomst.

De trotse hoogsensitieve man

De hoogsensitieve man kent vele variaties en vormen: de diepe denker, de loyale hardwerkende werknemer, de emotionele man, de afstemmer, de klantgerichte verkoper, de zorgzame man naar zijn gezin, familie en vrienden. Hij is een verbinder, een creator, de empaat, de visionair, de risico-analist, de onderzoeker, de techneut, de innovator, de peoplemanager, de maatschappelijk bewust ondernemer, de coach, de specialist, de perfectionist, de doorzetter, de nieuwsgierige, speelse man, de sportieveling, de man met grote pieken en dalen en de presteerder. En eigenlijk nog veel meer.

Een man met vele intellectuele, fysieke, emotionele, sociale vermogens. Een man zoals ieder mens. Alleen net iets fijner bedraad in zijn brein. Een man met een ratio en een gevoel.

Een hoogsensitieve man.

Maarja die schijnt niet te bestaan…. De likes gaan vooral van vrouwen komen, let maar op

Saskia Klaaysen, november 2018

Beste HSP of HSS man, wil je me helpen met het onderzoek naar HSP & HSS en onderprikkeling?

Je geeft me een half uur van je tijd. Daarmee krijg jij inzicht in jouw HSP of HSS en mate van stress door verveling (onderprikkeling). Je werkt mee aan het verwerven van feitelijke kennis voor een boek over HSP & HSS en onderprikkeling. Na afloop kan je aangeven of je jouw persoonlijk HSP- HSS profiel wilt bestellen voor 25 euro. Zo kunnen wij het onderzoek financieren. Een win-win situatie. Doe hier mee.

HSP, rouw & verdriet

22 augustus, 2018 door Saskia

“The trouble is, you think you have time” – Jake Kornfield.

De quote op Instagram van mijn nichtje. En helaas deze zomer ben ik daar goed van doordrongen. Afscheid nemen doet zeer, heel zeer en zeker als het lot beslist dat iemand zomaar uit het niets overlijdt. Ook iemand, net als jij en ik, met herinneringen aan gisteren, plannen voor vanavond, voor morgen of dit jaar en ooit……maar het werd uit het niets nooit. Rest de stilte…..

Het gebeurde me deze zomer twee keer. Eerst mijn stoere lieve zwager, de vader van bovenstaand nichtje. En deze week had ik de begrafenis van Annek Tol, een dierbare collega uit het HSP veld. En ook haar dochter zei dat niets, maar dan ook niets in haar rekening hield met het feit dat haar moeder er zomaar niet meer kon zijn. Want ook zij, ging er net als wij vanuit dat haar moeder minstens 80 werd. Het lot besliste anders.

Begrafenissen, HSP & verdriet

Ik ervaar bij begrafenissen zo’n intens verdriet, zoveel pijn. Pijn in de woorden die uitgesproken worden en pijn in de onuitgesproken woorden in lichaamshouding. Maar ook de emotionele energie van de sprekers. Mijn gedachten, mijn beelden, mijn herinneringen bij andermans woorden. En dan de muziek. De muziek die in de klanken en melodie de juiste snaren bij mij, maar ook bij anderen weet te raken. Ik hoor het gezang dat wel woorden weet te geven in metaforen en symbolieken. Ik voel de klanken van de muziek die de emotie vol kunnen uitdragen, die een ieder op dat moment begrijpt en doorvoelt. Klanken die door mijn lichaam stromen en via mijn innerlijke beelden en tranen weer een uitgang vinden. Ik zie de mensen om me heen, de een stoïcijns voor zich uitstarend, anderen die met dezelfde verdrietige ogen een weg naar mij vinden, een arm, een gebaar, een knuffel, een blik. Ik ervaar de opbouwende energie van definitief afscheid nemen van de persoon in het aardse leven. Het is heftig en laten we eerlijk zijn, alledaagse realiteit. Iedere dag sterven mensen die ook dachten dat ze nog tijd hadden. En iedere dag zitten er mensen bij het afscheid die net als ik dachten dat de tijd nog niet om was.

Uiteraard heb ik mijn eigen verdriet, maar de rauwe pijn, de wanhoop, de eenzaamheid, het intense verdriet van de ander overspoelt mij op deze momenten ook ten volle. En dat is ok, inmiddels wel. Ook dat hoort bij HSP. HSP-ers huilen niet continue, maar als er verdriet is, is dat intens. Wat mij betreft een combi van mijn eigen herinneringen, gemis en emoties. Maar ook die van de werking van mijn spiegelneuronen die het verdriet van een ander keurig als een postbode overbrengen in mijn zenuwstelsel. En als laatste pik ik de energie op van de ontladende, maar ook vastzittende emotie-energie van andere mensen in de ruimte.

Vroeger vocht ik tegen de tranen

Inmiddels vecht ik niet meer tegen verdriet dat er is, ik vecht niet meer tegen dat wat binnen komt. Ik laat het stromen. Dat was vroeger wel anders. Ik ging ten strijde in mijzelf om maar te voorkomen dat ik ging huilen. Ik wilde niet de jankerd zijn, niet dat zielige meisje zijn en al helemaal niet mijn binnenkant tonen of ontploffen in een hysterische huilbui van te lang ingehouden tranen. Het mislukte eigenlijk altijd. Nu zeg ik: “Water hoort te stromen!”. Als een kabbelend beekje dat in het vroege voorjaar ontspringt, of een woest bulderende rivier die al springend, duikelend en klotsend de helling af stroomt. Het mag er zijn. Het is nodig, want anders stroomt de boel vroeg of laat over of erger nog, dan bevriest het. Water hoort te stromen om de stress en het verdriet te ontladen. Vechten of je er tegen verzetten geeft heel veel spanning in het lichaam, je schakelt al het gevoel uit en je hele energieysysteem raakt geblokkeerd. Zo erg dat je ook de fijne dingen niet meer voelt en alleen nog maar denkt.

De goeroe’s, de ervaringsdeskundigen en de coaches: ga voor het NU

Menig goeroe verkondigt dit. Menig mens dat het leven volledig heeft doorleefd, jong of oud, zegt het. Leef NU, denk in het NU, ervaar het NU ten volle met je zintuigen, dreaming, thinking, doing. Gooi je stress over boord. Leef zoals je bent, maak keuzes die er echt toe doen. En ook coaches zoals ik of zelfhulpboeken weten het fijntjes uit te leggen: bepaal wat JIJ belangrijk vindt in het leven, de essentie waar je voor wilt gaan, luister en handel ernaar. En waarom is dit dan toch zo lastig voor mij, en velen met mij? Waarom is niet alles zo makkelijk maakbaar? We zijn in deze wereld geneigd steeds vooruit te kijken, plannen te maken. Terug te blikken vol negatieve zelfreflectie van ‘had-ik-maar’. Of voornemens te maken: dit ga ik beter, mooier, liever, doelmatiger of efficiënter doen. Zoveel mensen stellen moeilijke keuzes uit, blijven loyaal aan de verkeerde werkgever, vriend of vriendin. Ze maken geen keuzes ten kostte van zichzelf. Het lijkt wel een wereld vol met een soort zelfkastijding, veroorzaakt doordat we angst, frustratie schuld & schaamtegevoelens willen vermijden. Morgen…ja morgen dan ga ik dat doen, morgen start ik met mijn voornemens. Die plannen voor volgend jaar? Die start ik morgen. Genieten? Ja dat ga ik doen als ik met vakantie ga of als het weekend is. Eerst nog even…
Maar wat nu als er helemaal geen morgen is, want “the trouble is we think we have time……”.

De cliches van het leven

Ook ik. Ik denk dat ik zeeën van tijd heb met iedereen, mijn plannen zijn eeuwig maakbaar en confrontaties met mezelf ga ik stiekem ook zo lang mogelijk uit de weg totdat ik overstroom en dan alsnog gewoon spring. En dan moet ik achteraf altijd bekennen: waar heb ik me druk over gemaakt!
En nu? Nu is het anders. Voor hoe lang? Geen idee, maar op dit moment weet ik voor mezelf weer wat belangrijk is. En dat zijn de kleine, simpele dingen, de clichés over samen zijn, met mijn man, mijn kinderen, familie en vrienden, genieten van de kleine dingen. Geen grootse wijsheden…. En dan maar clichés, ik ben er op dit moment dol op. Ze geven me rust en berusting. En de tijd? Ik hoor hem tikken, ben me bewust, maar wil niet leven alsof het mijn laatste dag is. Het is goed zoals het NU is en ik geef me er aan over. Dat vind ik al heel wat. En tussendoor pink ik mijn tranen weg en maak ik me alweer druk over zoekgeraakte papieren in mijn persoonlijke chaos. Zucht…life goes on. Hoe bizar het ook is.

Saskia Klaaysen
augustus 2018

Heb jij ook een hangend gaspedaal, HSS?

7 augustus, 2018 door Saskia

Regelmatig tref ik prikkelzoekende HSP-ers (High Sensationseekers/HSS) die gestrest zijn “ Ik doe te veel, ik wil te veel en ik kan niet tijdig stoppen, ik moet door”. Typerende uitspraken voor HSP-ers die graag op het gaspedaal staan. Ze geven geen erkenning aan hun hoogsensitieve bedrading. Het zenuwstelsel heeft wel degelijke tijd, lucht en ruimte nodig om te herstellen van alle indrukken en denkwerk. Ze blijven gas geven, zonder rekening te houden met de capaciteit van de motor en of er nog voldoende benzine in zit.

Het is het klassieke beeld van wat veel mensen van HSS-ers hebben. Dat zijn immers die razende roelanden die van de ene activiteit in de andere hoppen en niet tijdig stoppen. Maar dit klopt niet. Een HSS-er die lekker in zijn vel zit, heeft een groot zelfbewustzijn wanneer er actie en afwisseling nodig is. En neemt vervolgens rust en ontspanning, houdt rekening met zijn of haar sensitiviteit. Deze persoon gaat vrijwillig tijd nemen om te herstellen en geniet van de ontspanning en laat alle gedachtes lekker sudderen. Om vervolgens weer in actie te komen.

Ben jij zo’n hoogsensitieve Razende Roeland die nooit stopt?

Ga jij altijd maar door, door, door? En loop je jezelf voorbij? Mogelijk ben je chronisch overprikkeld op je werk of thuis. Maar mogelijk ben je eigenlijk onderprikkeld en blijf je zo actief om dit rotgevoel wat hieronder aan ten grondslag ligt te vermijden.

Hoe komt het dat jij niet de tijd neemt om te ontspannen?

1. Je hebt het druk op je werk, dus je hebt een grote prikkelintensiteit. Maar dat wat je doet, heb je eigenlijk geen plezier aan, geeft geen voldoening en geeft geen blijheid. Je vertoont kenmerken van een kwalitatieve bore-out. Op de momenten dat je vrij bent, relativeer je de frustratie van je werk weg en stort je op ‘leuke’ activiteiten en bezoekjes om je energieverlies te gaan compenseren en nog ergens energie op te doen. Of je stort je op kortdurende dopamineshots als eten, lekker op stap te gaan of shoppen. Dit werkt tijdelijk, maar op een gegeven moment geven die leuke activiteiten ook geen energie meer.

Tijd om de angel op je werk aan te gaan pakken! Want dan pak je pas goed je energielek aan. Zorg eerst voor een afname van de hoeveelheid prikkels en zoek dan meer kwalitatieve prikkels die jou blij maken.

2. Je hebt last van schuldgevoel en schaamte gevoelens over jouw overprikkeling. Dat jij rust en ontspanning nodig hebt om te ontspannen. Je vindt dat je geen ‘recht’ hebt op niets doen, je vindt jezelf ‘geen goede vader of moeder, partner of vriend(in)’, je hebt het idee dat je dan niet aan de verwachting voldoet en faalt, je wil ‘geen spelbreker of zeurpiet’ zijn. Dit zijn tekenen van rejection sensitivity, je bent bang om afgewezen te worden. Je probeert dit op te lossen met perfectionistisch gedrag, pleasen, recalcitrant doen of sterke controle neigingen.

Leer dealen met schuld & schaamte gevoelens, leer accepteren dat jij met je brein topsport doet en een grotere herstelbehoefte hebt. Want dan gun je jezelf rust & ontspanning.

3. Je hebt de overtuiging dat je als HSS-er vooral bezig moet blijven, dat je wel weer oplaadt met iets nieuws of iets anders. Dat klopt, maar op het moment dat de prikkelintensiteit te groot wordt, raak jij ook overprikkeld. Ook van nieuwe en leuke dingen moet je herstellen.

Kies dan liever voor een ontspannende activiteit als yoga, sporten, dansen, zingen, wandelen, creatieve activiteiten, meditatie, fietsen, lezen, netflixen, van je af kletsen…iets wat bij jou past. Of als het lukt, echt niets doen en wat voor je uit dromen.

4. Je MOET van alles. Vanwege je leven, je werk, de omgeving, je ouders, je gezondheid, etcetera…Te veel moeten is een teken dat het geen kwalitatieve prikkels voor jou zijn op dat moment. Mogelijk dat je je al te veel hebt aangepast aan de ander of de verwachtingen die jij denkt dat de ander heeft. Dit kost per definitie al energie.

Kloppen je aannames? Van wie moet het? Wat zou het effect zijn als je het een ander moment doet of lekker recalcitrant niet meer doet of uitbesteed, delegeert? Vaak is het een idee, een illusie die jij zelf in je hoofd hebt geprent. Waarom altijd naar je gedachtenloops en emoties luisteren in plaats van naar de behoefte van je lichaam? Kennelijk levert jou dat iets heel positiefs op. En als dat effect fijner is, dan de benodigde rust en ontspanning. Stop dan met alle weerstand, zuchten en steunen, doe de klus. En geniet van dat wat het jou oplevert en betaal de prjis met vermoeidheid.

5. Ben jij mogelijk te veel bezig met een eindplaatje in je hoofd? Houdt die prikkel jou continue aan de gang? Telt het eindresultaat, weet jij bergen werk te verzetten en wil jij dat NU, ACCUUT, VANDAAG? Kom jij tot rust als de prestatie is geleverd? Strong willed HSP hebben nog wel eens die neiging.

Vraag je even af of het proces ernaartoe ook leuk is. En kan het nog steeds leuk zijn als je dit proces vertraagd? Kan je dan ook meer genieten van al die tussentijdse prikkels van ontwikkelen, uitzoeken of overdenken? Hoe zou het zijn om tussendoor rustig de boel te laten bezinken? Mijn ouders zeiden altijd heel wijs: bezit van de zaak is het einde van het vermaak. En daar zit echt wel iets in! De snelheid van handelen beperkt ook de mate van genieten.

Saskia Klaaysen, juni 2018